Devremizi basitçe inceleyecek olursak.
Besleme; devrenin çalışması için olmazsa olmazı..
RS485; bilgisayar ile işlemci haberleşmesi için (sadece işlemci tarafı)
İşlemci; bilgisayar ile LCD modül arasındaki köprü AT90S2313
LCD; bilgisayardan gelen bilgilerin görüntülendiği yer
Devre ilk açılışında işlemci LCD modülü sıfırlar ve veri yazmak için hazırlar. Bilgisayardan gelen veri durumuna göre bu ilk gönderildiğinde satır seçimi ve sonrakiler ekrana yazılaması gereken veridir. Ve son olarak satır sonu verisini alır ve işlemci bunlara uygun olarak LCD modülü kontrol eder. RS485 için söylenecek fazla bir şey yok. Bu bölüm sadece bilgisayar seri portu ile ve işlemcinin seri portu arasında bir köprüdür. RS485 için internet üzerinde ayrıntılı araştırma yapabilirsiniz. LCD modüller hakkında daha ayrıntılı bilgi için internet sayfaları ve LCD modül üretici sayfalara oldukça bilgi sunacaktır.
RS485 için söyleyebileceğim tek şey portun işlemci tarafı sadece alma konumunda ve bilgisayar tarafında gönderme konumunda ayarlandığıdır.
(Not: Bilgisayar ve işlemci tarafındaki programlar aslında doğrudan RS232 iletişim sistemi için doğrudan kullanılabilir. Çünkü RS232/RS485 dönüştürücü arabirim ullanılmakta.)
LCD temelde sıvı kristalleri üzerine kurulu yapıdır. Yani basitçe iki elektrot yüzeyi arasına bir sıvı doldurulur. Bu sıvıyı oluşturan bileşenler normalde düzensiz bir yapıda yerleşir. Ama bu elektrotlar üzerine bir gerilim uygulandığında bu sıvıyı oluşturan bileşenleri belli bir düzende yerleşime zorlar. Bu tek başına görüntü oluşumuna yeterli değildir. Önemli bir yapı olarak özel ışık filtreleri bu noktada devreye girer. Işığı kutuplama olarak tanımlanan işlemi gerçekleştiren bu elemanlar ışığın belli bir düzende geçmesini sağlar. Eğer ele edebilirseniz bu iki elemanın belirli açılarda birbiri üzerine yerleştirildiği zaman ışığı geçirdiği başka açılarda geçermediğini görebilirsiniz. Hatta bunu LCD kullanan hesap makinelerinde de görebilirsiniz.
Aslında bu elemanlar oldukça kullanışlı ve düşük güç harcayan yapıları vardır. İmalatı göreceli olarak daha basit ve hızlıdır. Şu anda günümüzdü kol saatleri, hesap makineleri, masa saatleri gibi bir çok kullanım alanı bulanbilen bu ürün düşük güç harcaması sayesinde küçücük bir pil sayesinden uzunca zaman çalışabilmektedir.
Bu noktaya kadar her şey güzelde bu elemanların sürülmesi yani çalıştırılabilmesi biraz karmaşık yöntemleri gerektirir. Bu da gelişen elektronik sayesinde kendiliğinden ortadan kalktı. Hatta artık LCD devrelerini kendiniz sürmeniz bile gerekmeyen modüller mevcut. Burada bu modüllerin bir mikrokontroller (AT90S2313)üzerinden kontrol ve bir seri port ile birlikte bilgisayardan veri aktarılması, yani bilgisayardan LCD üzerine yazı yazıdıracak bir devre oluşturacağız. Kullanacağımız LCD karakter tipi bir yapıdır. Yani sadece karakter göstermek üzere tasarlanmış ve yapılmış. Karakterler önceden belirlenmiş ve LCD rom'una kaydedilmiş. Bizim yapacağımız sadece yazdırmak istediğimiz karakteri ve yerini berlirleyip, bununla ilgili bilgiyi LCD modüle göndermektir.
LCD modüllerde değişik haberleşme yöntemleri mevcuttur. Burada paralel bağlantıyı kullanacağız. Yani 8 bit veri hattı, 1 seçme hattı, 1 yaz/oku hattı ve 1 yazıcı seçme hattını kullanacağız. Buna ek olarak kullandığımız LCD modülde 1 tanede kontras ayarlama hattı mevcuttur. Bu modüller üzerinde arka aydınlatma için besleme hatları var ama kullanmadık. Çünkü çok fazla akım çekiyor. Daha fazla ayrıntı için internet üzerinde ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.
Sistemin kalbi olan IC3 (AT90S2313) entegresi tüm saat seri haberleşme ve LCD kontrol işlemlerini yürütür. Bu entegreye bağlı olan C6,C7 ve XTL1 işlemci için gereken saat sinyallerini oluşturur.
Devre şeması aslında açık ve kendini anlatmaya yinede yeterli. IC3 devrenin kalbini AT90S2313 oluşturuyor. IC1 RS485 ve işlemci arasındaki seri haberleşme arabirimdir. R2 LCD ekranın kontrast ayarı içindir. İstenilen kontrast için ayarlanabilir. IC2 zaten çok tanınan ve bilinen 7805 olarak 5 voltluk regülatördür. Fazla güç çekilmediği için soğutucuya ihtiyaç duyulmamıştır. Aslında seri port bölümünü bir yana bırakacak olursak işlemci ve LCD ekran birlikte pille beslenebilecek kadar küçük akım çekmekte.
Devre yapımında kritik bir eleman yok. Baskı devre kartı üzerinde geçekleştirildiğinde standart eleman yerleşimi göz önüne alınarak devre kurulabilir. Bu noktada diğer devre teknikleri kullanıldığında bacakların doğru bağlanması önemlidir. Tabii ki kristal topraklanmalıdır. Sistem 9V besleme ile çok az akım çeker (LCD üzerindeki aydınlatma kullanmadığında) Bu nedenle 7805 üzerinde ek bir soğutucuya ihtiyaç duyulmamaktadır.
Tüm dirençler çeyrek vattır.
Besleme konusunda bir sorun oluşturmayacağınızı düşünüyorsanız girişteki köprüyü devre dışı bırakabilir veya tek bir diyotla değiştiribilirsiniz. (Kendi besleme kaynağınız varsa ve devreyi kendiniz kullanacaksanız) P4 AVR işlemcileri için programlama girişi olarak kullanılmak üzere devreye eklendi.
| 120R | R1 |
| 10K Trimpot | R2 |
| 10µF/25V | C3,C4,C5,C8 |
| 27pF | C6,C7 |
| 100nF | C2,C2,C9,C10 |
| B125C1500 | D1 |
| ST485 | IC1 |
| 7805 | IC2 |
| AT90S2313(ATTINY2313) | IC3 |
| 4Mhz kristal | XTL1 |
| 6p6c veya 6p2c RJ12 konnektör | P1 |
| Adaptör prizi | P2 |
| 14P konnektör | P3 |
| 10P konnektör | P4 |
Peki 2x20 veya 4x20'den başka LCD ekranları kullanırsak ne olur. İşte 2x16 olarak bir örnek:
Bu LCD ekran 2x16 olmasına doğruda, karekter rom olarak diğer gösterilen örneklerden biraz farklı. Nadir olarak karakter romu kiril alfabesini içerecek şekilde düzenlenmiş. Bu sayede bu alfabeyi kullanan dil yapısında ek bir işleme gerek duyulmadan kullanılabiliyor. Darısı Türkçe'nin başına... Çünkü burada yer alan Türkçe karakterler için LCD'nin RAM bölümüne bu karakterler ile ilgili verileri yüklemek gerekti. Yani her açılışta bu karakterler RAM bölümüne yüklenmesi gerekiyor.
Buraya kadar anlatılanlar devrenin donanım bölümünü içermekte. Ama devrenin bir de yazılım bölümü var, daha doğrusu bir bilgisayardaki programı. O olmazsa olmaz.
Bu devredeki işlemcide bir yazılım mevcut ama bu sadece işin yarısı. Diğer yarısını ise bilgisayardaki yazılım oluşturuyor. Yani bilgisayardaki yazılım ekranda ne gösterileceğini denetliyor. Bilgisayardaki program Borland Delphi 7 ile yazıldı. (Neyse ki ücretsiz sürümü vardı)
Program birkaç ana bölümden oluşuyor.
- Girdi-Yazı alanlarına girilen metni LCD ekrana yazar.
- Metin-Metin bölümüne girilen veya kayıtlı bir metni LCD ekrana yazar.
- Seçenekler-Program ve LCD ekranla ilgili ayarların yapıldığı bölüm.
- Yardım-Temel düzeyde bilgilerin verildiği bölüm.
Resimde görülen alanların basitce tanımlarını açıklayacak olursak;
- Ekrandaki satırları temsil eden yazı alanları. Buraya girilen metin LCD ekranda gösterilir.
- Açılır menü şeklinde tanımlanan metin giriş türü vardır: Metin, saat, tarih, gün(haftanın günü) ve boş
- İşaretlendiğinde yazı alanlarına girilen metin LCD ekranda ortalanır.
- LCD ekrana yazı alanlarındaki bilgiyi tek seferlik gönderir.
- LCD ekrana yazı alanlarındaki bilgiyi sürekli gönderir. (saat ve tarih sürekli güncellenir)
- LCD ekranı siler
- Seçenekler bölümünü açar
Resimde görülen alanların basitce tanımlarını açıklayacak olursak;
- Bu alandaki metin seçenekler bölümündeki ayarlara uygun olarak LCD ekrana gönderilir. Bu alana metin girişi
yapılmaz ama değişiklik için satın seçilebilir. - Seçilen satırda değişiklik veya yeni metin giriş alanı. Metin girişini onaylamak için enter'a bas.
- Kaydedilmiş metinler 1 nolu alana yükler.
- Metnin bulunduğu 1 nolu alanı kaydeder.
- Metin alanındaki bilgiler seçeneklere uygun olarak LCD ekrana gönderir ve durdurur.
- Metin alanını(1 nolu) siler.
- Girilmiş olan metni(2 nolu) metin alanındaki (1 nolu) metnin sonuna ekler.
- Metin giriş alanındaki karakter sayısını gösterir.
- LCD ekranı siler.
- Seçenekler bölümünü açar
Not: Bu bölüm tam bir metin düzenleme programı değildir. Sadece kısıtlı düzeyde metin girdi ve düzenleme işlevlerine izin verir.
Resimde görülen alanların basitce tanımlarını açıklayacak olursak;
- LCD ekran satır sayısı. Burada 2 ve 4 vardır.
- LCD ekran seri port bölümünün bağlı olduğu portu seçilir. (bağladığınız porta dikkat.)
- Metnin ekrana gönderim şeklini belirler. Satır satır kaydırarak veya Satırları grup olarak.
- LCD ekrana gönderilecek bilgi kaynağı. Girdi veya metin
- Metin halinde LCD ekrana gönderildiğinde LCD ekran bilgisinin yenilenme süresi
- Seçenekleri onaylar ve pencereyi kapatır
Not: Buradaki işlemci yazılımı ve bilgisayar yazılımı rs232 iletişimi içinde aynen kullanılabilir. Çünkü sadece iletişim yönünü kontrol eden bacak haricinde tamamiyle aynıdır.
Ekler:
AT90S2313 ve ATtiny2313 hakkında ayrıntılı bilgi için
RS485 (Seri) LCD Çevirici için dosyalar-birleşik
Bu devrenin yapım sorumluluğu size aittir. Devre yapıldı ve çalışıyor. K.A...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder